Rdzenne i endemiczne szczepy Portugalii
- 2023-05-11
Rdzenne i endemiczne szczepy Portugalii
Portugalia to piękny kraj, kojarzony z wyjątkowymi zabytkami architektury, słonecznymi plażami i świetnym winem. Porto, Madera - to legendy winiarstwa, ale Portugalia skrywa w swoich winnicach mniej znane skarby narodowe - endemiczne szczepy winogron.
Endemiczne, czy rdzenne?
Wyjaśnijmy sobie najpierw na czym polega różnica pomiędzy szczepami endemicznymi a rdzennymi. Szczepy rdzenne, to te, które były uprawiane w konkretnym regionie od tak dawna, że czasem trudno jest określić ich pochodzenie. W Portugalii szczepami takimi jest np. Tinta Roriz, Touriga Nacional, Baga, czy Touriga Franca.
Szczepy endemiczne natomiast, to te, które występują tylko w określonym regionie lub kraju i nie są spotykane w innych częściach świata. Jest ich około 250, a to, że występują tylko w ściśle określonych miejscach sprawia, że łatwo jest określić na podstawie nazwy szczepu w jakich warunkach klimatycznych dojrzewały winogrona i na jakiej glebie rosły.
Najbardziej rozpoznawalne szczepy endemiczne to Alfrocheiro, Tinta Amarela, Trincadeira. Każdy z tych szczepów ma swoją charakterystykę, która sprawia, że wina z nich produkowane są niepowtarzalne i zyskują coraz większą popularność.
By poczuć prawdziwy smak lokalnych odmian Portugalii najlepiej jest zaopatrzyć się w wina jednoszczepowe z mniej popularnych szczepów, jak Sousão, Touriga Franca, Tinto Cão, Arinto i Viosinho.
Czerwone winogrona
Touriga Nacional to szczep uprawiany głównie w regionie Douro, słynącym z wysokiej jakości win, które są pełne aromatów czerwonych owoców, kwiatów i przypraw. Tinta Roriz, znany także jako Aragonês (w Hiszpanii znana, jako tempranillo), to szczep, którego owoce są zazwyczaj używane do produkcji win z Doliny Douro oraz Alentejo. Charakteryzuje się on bogatymi smakami jagód i przypraw, z wyraźnymi taninami.
Castelão to szczep winogron, który jest uprawiany głównie w regionie Setúbal. Wina z Castelão mają mocne ciało i wyraźne aromaty wiśni i czarnej porzeczki. Alfrocheiro to szczep, którego owoce są używane do produkcji win z regionu Dão. Wina z tego szczepu są zazwyczaj bardzo aromatyczne, z nutami truskawkowymi i przyprawowymi.
Baga to szczep, który jest uprawiany głównie w regionie Bairrada. Wina z Baga są znane ze swojego potencjału do długiego przechowywania i mają mocne taniny z wyraźnymi smakami czereśni i jagód. Możemy je śmiało polecić miłośnikom win z Piemontu i dobrych Pinot Noir.
Sousão daje wina bardzo skoncentrowane, wytrawne, pełne ciemnych owoców, morwy i nut czekolady. Jest uprawiane na północy Portugalii i wykorzystywane najczęściej jako dodatek do win, ze względu na swój wysoki potencjał kolorystyczny i alkoholowy.
Touriga Franca jest uprawiana głównie w północnej części Portugalii, w regionach Douro i Dão. W regionie Douro Touriga Franca jest jedną z najczęściej sadzonych odmian, gdzie stanowi około 20% całkowitej powierzchni upraw winorośli. Jest podstawową odmianą używaną do produkcji porto.
Również do produkcji porto używana jest odmiana Tinto Cão, która występuje głównie w regionie Douro, gdzie klimat jest wymagający i trudny dla winorośli. Tinto Cão doskonale radzi sobie z suchym i gorącym klimatem.
Białe odmiany winorośli
Wśród endemicznych szczepów odnajdziemy również winogrona służące do produkcji win białych. Viosinho to szczep uprawiany w Dolinie Douro i zwykle służący do produkcji białego porto. Bardzo trudno jest o wino odmianowe z tego szczepu, gdyż nawet jego nasadzenia są zwyczajowo mieszane. Viosinho daje wino bardzo zbliżone do sauvignon blanc - jest świeże, cytrusowe i pełne aromatu owoców egzotycznych.
Arinto to z kolei szczep zalecany, po alvarinho i loureiro - do produkcji białego Vinho verde. Zawdzięcza to swojej wyjątkowej świeżości i kwasowości, która nie znika pod wpływem portugalskiego słońca. Daje mu to również potencjał do tworzenia win dojrzewających, jakościowych.
Szczepy, które przetrwały filokserę
Mnogość szczepów endemicznych Portugalia zawdzięcza nie tylko przywiązaniu do kultury i tradycji. Wiele z tych szczepów występuje tylko tu i tylko w konkretnych regionach. Część z nich przetrwała filokserę i rośnie na oryginalnych korzeniach. Są wśród nich Touriga Nacional, Tinta Roriz, Touriga Franca, Baga. Oczywiście są również nasadzenia tych szczepów na podkładkach z winogron odpornych na filokserę. Niemniej jednak, wina produkowane z winogron, które przetrwały filokserę z całą pewnością są wyjątkowe.
Należy jednak pamiętać, że podkłady z amerykańskich winorośli, jakie zastosowano by odbudować winogrady w Europie nie mają wpływu na jakość produkowanych z nich win. Mają wpływ na smak, a to, że możemy również poczuć na podniebieniu “smak historii” sprawia, że wina z endemicznych szczepów z oryginalnymi korzeniami są unikatowe.
Przeczytaj także pozostałe wpisy z naszego bloga:
TYPY WIN MUSUJĄCYCH: METODA TRADYCYJNA I METODA CHARMATA
FENOMEN DOLINY NAPA SKĄD POCHODZĄ NAJLEPSZE WINA W KALIFORNI?
JAK WYBRAĆ WINO NA ŚWIĘTA BOŻEGO NARODZENIA?
FILOKSERA. JAK ROZWÓJ TRANSPORTU MORSKIEGO NIEMAL ZNISZCZYŁ UPRAWĘ WINOROŚLI WŁAŚCIWEJ.
WYBIERAMY WINO - KOREK, CZY ZAKRĘTKA?
VINHO VERDE - ZIELONY SKARB PORTUGALII